Gemeente in België | |||
---|---|---|---|
(Details) (Details) | |||
Geografie | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | Antwerpen | ||
Arrondissement | Turnhout | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
55,15 km² (2021) 77,87% 7,39% 14,75% | ||
Coördinaten | 51° 19' NB, 5° 5' OL | ||
Bevolking (bron: Statbel) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
13.344 (01/01/2023) 50,15% 49,85% 241,95 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2023) 19,25% 60,33% 20,41% | ||
Buitenlanders | 16,06% (01/01/2022) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Kristof Hendrickx (N-VA) | ||
Bestuur | N-VA, CD&V | ||
Zetels N-VA CD&V Vooruit-Groen Arendonk Positief Vlaams Belang |
23 10 6 3 2 2 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 19.525 euro/inw. (2020) | ||
Werkloosheidsgraad | 5,6% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 2370 |
Deelgemeente Arendonk | ||
Zonenummer | 014 | ||
NIS-code | 13001 | ||
Politiezone | Kempen N-O | ||
Hulpverleningszone | Taxandria | ||
Website | www.arendonk.be | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Turnhout in de provincie Antwerpen | |||
|
Arendonk is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. Arendonk is de hoofdplaats van het kieskanton en het gerechtelijk kanton Arendonk.
Doorheen de eeuwen kwam Arendonk in de archieven voor als Arendoncq, Arendonc en Arendonck. De toponiem Arendonk bevat de twee woorddelen Aren- en donk.
De naam Arendonk betekent dus hoger gelegen land tussen aren, kleine riviertjes die naar de Wamp vloeien.
In 1212 ontving Arendonk de stadsrechten van Hendrik I, Hertog van Brabant. In het ancien régime hoorde Arendonk bij het hertogdom Brabant, meer bepaald bij het Land van Turnhout. Vanaf de 17e eeuw was Arendonk een afzonderlijke heerlijkheid.
In de middeleeuwen stond Arendonk bekend om de valkerij. Het vangen en africhten van roofvogels was een specialiteit waarvoor de vrijheid bij veel vorstenhuizen bekend stond. Toen in 1460 toestemming gegeven werd om linnen- en tijkweverijen op te richten brachten deze grote welstand onder de bevolking. Tot 1800 bezat de tijkweversgilde een eigen verkoophal te Antwerpen. In de 19e eeuw kwam de sigarenindustrie op en in de hoogdagen werden door ruim vijftien fabrikanten jaarlijks zo’n 30 miljoen sigaren vervaardigd.
De gemeente werd rond 20 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 8 september 1944.
De verschillende historische woonkernen zijn grotendeels aan elkaar gegroeid. Toch zijn naast het centrum van Arendonk nog gehuchten te onderscheiden zoals de Voorheide (of de "Vraai"), den Berendonk, den Heikant, de Huiskes en den Broekkant. De Voorheide heeft een eigen parochie met een rooms-katholieke kerk. Buurtschap De Lusthoven heeft een eigen kapel die als hulpkerk in gebruik is.
Arendonk is in 1976 niet gefusioneerd met buurgemeenten, waardoor het geen deelgemeenten heeft.
Arendonk heeft een aantal merkwaardige straatnamen, waaronder Bellekens, Rode Del, Saren, Voorhoofd en Zoenbraak.
Aangrenzende gemeenten | ||||
---|---|---|---|---|
Ravels | ||||
Oud-Turnhout | Reusel-De Mierden (NL) | |||
Retie | Mol |
Arendonk ligt in de Noorderkempen op een hoogte van 20 à 30 meter, aflopend naar het zuiden. De belangrijkste waterloop is de Wamp, die in zuidwestelijke richting naar de Kleine Nete stroomt. Ten noordoosten ligt het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten.
In de omgeving van Arendonk liggen bossen, resultaat van heide-ontginningen. Het gebied Kwade Putten omvat het bosgebied Hoge Vijvers en enkele landgoederen met tot vijvers uitgegraven voormalige vennen. Verdere natuurgebieden zijn Goorken en Rode Del. Ook het beschermd natuurgebied De Liereman ligt gedeeltelijk in Arendonk.
De Kempense gemeente telt ruim 13.000 inwoners, waarvan ruim 1440 inwoners met Nederlandse nationaliteit. In totaal zijn er 96 verschillende nationaliteiten in Arendonk, de bewoners van het asielcentrum niet meegerekend.
De gemeente Arendonk ligt in het kieskanton Arendonk en het provinciedistrict Turnhout. Deze maken deel uit van het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en de kieskring Antwerpen.
Naam | Partij | Functie en bevoegdheden | |
---|---|---|---|
Kristof Hendrickx | N-VA | Burgemeester Algemeen beleid (interne organisatie, HR, IT, kerkraden & begraafplaatsen), veiligheid (politie, brandweer, DGH, noodplanning), burgerlijke stand, vergunningen & handhaving. | |
Luc Bouwen | CD&V | Eerste schepen Openbare werken, mobiliteit en lokale economie. | |
An Hermans | N-VA | Tweede schepen Sport, cultuur, erfgoed, toerisme en dierenwelzijn. | |
Kenny Viskens | N-VA | Derde schepen Financiën, omgeving en duurzaamheid. | |
Rob Blockx | CD&V | Vierde schepen Jeugd, gezin, kinderopvang, onderwijs en communicatie/PR. | |
Marina Gijs | N-VA | Vijfde schepen + voorzitter Bijzonder Comité Sociale Dienst Lokaal Sociaal Beleid: ouderenbeleid, volksgezondheid, andersvaliden, buurtwerking, ontwikkelingssamenwerking, wonen en sociale economie. |
Periode | Burgemeester | |
---|---|---|
1800 - 1804 | Frans Tardie | |
1804 - 1815 | Jan Frans Wouters | |
1815 - 1818 | Willem De Vocht | |
1818 - 1830 | Jan Frans Wouters | |
1830 - 1836 | Willem De Vocht | |
1836 - 1873 | Petrus Hubertus Verbist | |
1873 - 1893 | August Gilles | |
1893 - 1914 | Jan-Baptist Peeters | |
1914 - 1922 | Hendrik Maes | |
1922 - 1937 | Hendrik Lens (KVV) | |
1937 - 1939 | Frans Borgmans (KVV) | |
1939 - 1940 | Jan Van Poppel (Kath. Verb.) | |
1940 | Pieter Blockx (KVV, waarnemend burgemeester) | |
1941 - 1944 | Jan Goris (Onafhankelijk, oorlogsburgemeester) | |
1944 - 1964 | Jan Van Poppel (CVP) | |
1965 - 1976 | Victor Maes (CVP) | |
1977 - 1982 | Jef Bouwen (CVP) | |
1983 - 1989 | Karel Van Gool (CVP) | |
1989 - 2000 | Jef Bouwen (CVP) | |
2001 - 2012 | Ernest Buijs (CVP / CD&V) | |
2013 - heden | Kristof Hendrickx (N-VA) |
Volksunie trok naar de kiezer onder de naam GOED (dit stond voor Gemeentebelangen, Openheid, Eerlijkheid, Democratie). Ze behaalden drie verkozenen. SP hield stand en behield haar 7 zetels. De CVP bleef de grootste partij maar verloor haar absolute meerderheid. De partij vormde een coalitie met de liberale PVV. Burgemeester was Karel Van Gool.
Legislatuur 1995 - 2000Volksunie, SP, PVV en onafhankelijken trokken samen naar de kiezer met de lijst NIEUW. Burgemeester was Jef Bouwen van de CVP, die met 11 zetels nipt een absolute meerderheid behaalde.
Legislatuur 2019 - 2024Burgemeester is Kristof Hendrickx (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 16 op 23 zetels. In januari 2023 maakte CD&V bekend dat het verder gaat onder de naam 'Iedereen 2023'. Men wil hiermee naar eigen zeggen het lokale karakter benadrukken, maar blijft wel officieel een afdeling van CD&V.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976Partij of kartel | 10-10-1976 | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006 | 14-10-2012 | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | |
CVP1/ CD&V+N-VAA/ CD&V2/ iedereen 23703 | 45,931 | 11 | 39,251 | 9 | 47,31 | 12 | 45,11 | 11 | 37,11 | 10 | 35,05A | 10 | 28,572 | 7 | 24,32 | 6 | 3 | ||
CD&V+N-VAA / N-VA3/ N-VA+C | - | - | - | - | - | 31,203 | 8 | 38,53 | 10 | C | |||||||||
Arendonk Positief1/ N-VA+C | - | - | - | - | - | 17,731 | 4 | 15,801 | 3 | 12,11 | 2 | ||||||||
Agalev1/ Groen!2/ sp.a-GroenD | - | - | 8,761 | 1 | 10,061 | 1 | 7,171 | 1 | 3,912 | 0 | - | 14,8D | 3 | ||||||
SP1/ NIEUWB/ sp.a3/ sp.a-GroenD | 31,491 | 7 | 29,651 | 7 | 25,181 | 5 | 38,07B | 9 | 23,491 | 5 | 22,043 | 6 | 16,263 | 4 | |||||
PVV1/ NIEUWB/ VLD2 | 12,511 | 2 | 10,871 | 2 | 7,881 | 1 | 11,212 | 2 | 7,632 | 1 | - | - | - | ||||||
VU1/ GOED2/ NIEUWB | 8,361 | 1 | 15,392 | 3 | 10,881 | 2 | - | - | - | - | - | ||||||||
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2 | - | - | - | 6,771 | 0 | 8,571 | 1 | 13,642 | 2 | 8,172 | 1 | 10,32 | 2 | 2 | |||||
NN.V.A. | - | - | - | - | 12,47 | 2 | - | - | - | - | |||||||||
AGB | - | 4,83 | 0 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
BVA | 1,71 | 0 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
Totaal stemmen | 6611 | 7144 | 7660 | 7917 | 8129 | 8172 | 8365 | 8674 | |||||||||||
Opkomst % | 96,41 | 95,29 | 94,34 | 93,29 | 93,9 | ||||||||||||||
Blanco en ongeldig % | 4,69 | 5,25 | 3,88 | 4,67 | 4,21 | 4,2 | 2,6 | 2,8 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes uitgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Een inwoner van Arendonk wordt een Arendonkenaar genoemd. De bijnaam van de Arendonkenaar is "den telowerelè'er" (de bordenlikker). Naar verluidt likten vroeger de Arendonkenaren hun bord schoon, om niks van het schaarse voedsel verloren te laten gaan.
Driekoningen zingen doet men in tegenstelling tot de buurgemeenten niet in Arendonk. Op 25 november gaan kinderen 's avonds huis aan huis Sinte Katrinazingen, waarbij ze snoep krijgen. De tekst luidt als volgt:
Sinte Katrina, fille fille mina, een kjeske voor ne cent, En al wie daar niet over kan, over een kjeske, over een kjeske voor ne cent. Laat ons, laat ons, Ne goeien avond onder ons. TeljoorlekkersdagEen hoogdag voor de Arendonkenaren is de Teljoorlekkersdag. Die vindt plaats eind juni op en rond de markt en het plein Deroissart. Het gemeentebestuur en verenigingen organiseren dan een volksfeest met activiteiten voor kinderen en volwassenen. Een van de activiteiten is het leegeten en schoonlikken van een bord rijstpap. Een andere activiteit de laatste jaren is de "Lucky Duck Race", een grote badeendenrace ten voordele voor een lokaal goed doel.
Arendonk Zingt & SwingtIn navolging van het teloor gegane Bemdfestival organiseert de Chiro van Arendonk-Centrum sinds 2001 het gratis popfestival Arendonk Zingt & Swingt op en rond de Bemdweide. Met een gevarieerd programma lokt men jaarlijks zo'n 15 000 bezoekers uit alle leeftijdsklassen. Grote namen waren o.a. Gers Pardoel, De Jeugd van Tegenwoordig, Laura Lynn en Les Truttes. De opbrengst gaat naar het goede doel.
Verschillende gewestwegen doen de gemeente aan. Dit zijn:
In het zuiden van de gemeente loopt de snelweg E34. Deze vormt de grens met buurgemeente Retie.
Het openbaar vervoer in Arendonk bestaat uit een busnetwerk geëxploiteerd door de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn. Het netwerk bestaat uit twee reguliere lijnen (430 Reusel - Turnhout - Hoogstraten en 432 Arendonk - Turnhout - Brecht) en acht schoollijnen naar onder andere Geel, Mol, Oud-Turnhout, Poppel en Zondereigen. Alle lijnen bedienen de halte Gemeentehuis op de markt in Arendonk.
Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Arendonk of een andere significante band met de gemeente hebben:
Aartselaar · Antwerpen · Arendonk · Baarle-Hertog · Balen · Beerse · Berlaar · Boechout · Bonheiden · Boom · Bornem · Borsbeek · Brasschaat · Brecht · Dessel · Duffel · Edegem · Essen · Geel · Grobbendonk · Heist-op-den-Berg · Hemiksem · Herentals · Herenthout · Herselt · Hoogstraten · Hove · Hulshout · Kalmthout · Kapellen · Kasterlee · Kontich · Laakdal · Lier · Lille · Lint · Malle · Mechelen · Meerhout · Merksplas · Mol · Mortsel · Niel · Nijlen · Olen · Oud-Turnhout · Putte · Puurs-Sint-Amands · Ranst · Ravels · Retie · Rijkevorsel · Rumst · Schelle · Schilde · Schoten · Sint-Katelijne-Waver · Stabroek · Turnhout · Vorselaar · Vosselaar · Westerlo · Wijnegem · Willebroek · Wommelgem · Wuustwezel · Zandhoven · Zoersel · Zwijndrecht
België: Provincies · Gemeenten