Dissel (houtbewerking)

Uiterlijk naar zijbalk verplaatsen verbergen Dissel in gebruik. Dissel in phtaniet, 5300 tot 4800 VC, vindplaats: Mogelijk Rosmeer (Gallo-Romeins Museum, Tongeren)

Een dissel is een houtbewerkingsgereedschap dat lijkt op een bijl maar met het stalen blad dwars op de steel. Het wordt gebruikt voor het glad afwerken van bijvoorbeeld ruwe boomstammen of ander ruw bewerkt hout. In het algemeen staat men wijdbeens over een boomstam en al teruglopend slaat men de dissel naar zich toe om zo het hout te bewerken. Dissels worden onder andere gebruikt voor het vierkant afwerken van boomstammen of het uithollen ervan.

Prehistorie

Dissels werden voor het eerst op grote schaal gebruikt door neolithische landbouwers. Ze werden vervaardigd uit geslepen stenen, zoals de schoenleestbijl van de bandkeramische cultuur.

Vroegere scheepsbouw

In de middeleeuwen en latere tijden, werden op scheepswerven de boomstammen met een dissel, een V-vormige ijzeren pin, tot planken gekapt. Op de Bataviawerf in Lelystad wordt nog op deze oude manier het scheepshout bewerkt.

Kuiperij

Dissels worden nog steeds gebruikt door kuipers voor het bewerken van de duigen.

Mediabestanden · · Sjabloon bewerken Bosbouw en -beheer
Algemeen:Aanplant · Bebossing · Beheerbranden · Beurtjaar · Biomassa · Bladerdak · Blessen · Boom · Boomholte · Boomlaag · Boomweide · Bos · Bosbeheer · Bosbeheer gericht op biodiversiteit · Bosbouw · Bosgrond · Bosrand · Boswachter · Bosweide · Duurzaamheid · Exoot · Forsthaus · Gemengd bos · Hars · Hellingbos · Herbebossing · Herstelbeheer · Inheems · Inoculatie · Interceptie · Invasieve soort · Jacht · Kapvlakte · Kroon · Kruidlaag · Kunstmatige verjonging · Laan · Loofbos · Mastjaar · Monocultuur · Naaldbos · Natuurbeheersmaatregelen · Natuurlijke verjonging · Nulbeheer · Oerbos · Ondergroei · Ontsluiting · Open plek · Opslag · Opstand · Plantverband · Rabat · Remote sensing · Restauratie · Secundair bos · Sociale bosbouw · Strooisellaag · Struik · Struiklaag · Struweel · Takkenwal · Vegetatielaag · Vernatting · Wildpad · Wildwal · Worteldruk
Bosfuncties:Agroforestry · Bio-energie · Bodembescherming door bos · Bosbijproducten · Bosreservaat · Cultuurhistorie in bossen · Dorpsbos · Ecosysteemdienst · Geïntegreerd bosbeheer · Geriefbos · Griend · Habitat · Harswinning · Houtindustrie · Jachtbos · Klimaatbos · Klimbos · Landgoed · Luchtzuivering · Militair oefenterrein · Nationaal park · Papierindustrie · Parkbos · Pestbosje · Productiebos · Recreatief medegebruik · Schermbos · Speelnatuur · Spiritueel bos · Sprokkelen · Sterrenbos · Tiny forest · Voedselbos · Waterbergingsgebied · Waterzuivering · Waterwingebied
Kapvormen:Dunning · Femelslag · Hakhout · Hakken en branden · Hooghout · Kaalslag · Knotten · Middelhout · Ontbossing · Plenterslag · Schermslag · Spaartelgenbos · Strubben · Zoomslag
Werktuigen:Aanwasboor · Bijl · Blusvliegtuig · Boomzaag · Bosmaaier · Dendrometer · Dissel · Drone · Forwarder · Grondwatermeter · Guts · Hagelgeweer · Harvester · Hiep · Hoogwerker · Kapmes · Keerhaak · Kettingzaag · Loep · Mallejan · Markeerspuitbus · Meetklem · Meetlint · Relascoop · Stobbenfrees · Stokzaag · Takkenschaar · Takkenzaag · Tractor · Verrekijker · Versnipperaar
Bomenzorg:Afleggen · Biologische bestrijding · Bodembedekking · Bodemverbeteraar · Bodemvervuiling · Boombeschermer · Boomchirurgie · Boompaal · Boomteelt · Boomverzorging · Bosplantsoen · Bosverpleging · Brandgang · Enten · Fytopathologie · Kandelaberen · Kandelaren · Kieming · Omslagpunt · Onkruidbestrijding · Plaaginsect · Plantenveredeling · Plantenziekte · Plantkanker · Resistentie · Schorsbrand · Snoeien · Stekken · Toekomstboom · Vergrassing · Verruiging · VTA · Waterlot · Wildschade · Windworp · Witrot · Zaadproductie en zaadteelt · Zure regen
Houtkennis:Afvalhout · Bast · Brandhout · Cambium · Dendrochronologie · Draad · Drukbreuk · Fineer · Groeiring · Handel in tropisch hout in Nederland · Hout · Houtbewerking · Houteigenschappen · Houthakker · Houtige plant · Houtrotschimmels · Houtskool · Houtsoort · Houtstraal · Houtvat · Houtverduurzaming · Houtvester · IJzerhout · Kernhout · Kwast · Lignine · Loofhout · Multiplex · Naaldhout · Nerf · OSB · Reactiehout · Rijshout · Schors · Sclerenchym · Spaanplaat · Spiegel · Spinthout · Stam · Stoof · Tak · Vlotterij · Waaibomenhout · Warrelknoest · Werken · Xyleem
Numeriek:Bedekkingsgraad · Biologische risicoklasse · Bodemtemperatuur · Bladoppervlakte-index · CEC · Diameter op borsthoogte · Duurzaamheidsklasse · Grondvlak · Grondwatertrap · Hectare · Kiemenergie · Kroonsluiting · Monnin-hardheid · Mortaliteit · pH · Populatiedichtheid · Populatiegrootte · Plantafstand · Relatieve luchtvochtigheid · Saliniteit · Schaal van Beaufort · Shannon-index · Stamtal · Stijghoogte · Stenoeciteit · Temperatuur · Tolerantie · Trofiegraad · Veldcapaciteit · Verlichtingssterkte · Verwelkingspunt · Volkomenheidsgraad
Organistaties:Bomenstichting · BOS+ · Bosgroep · Bosschap · Centrum Hout · FSC · INBO · ITTO · IUCN · KNBV · LandschappenNL · Natuurmonumenten · Natuurpunt · Natuurvereniging · NDV · PEFC · Probos · Pro Silva · Staatsbosbeheer · Stichting Het Kronendak · Stichting Kritisch Bosbeheer · Stichting Populier · Stichting Trésor · VBNE · Vereniging Tropische Bossen · Voedselbosbouw Nederland · WBE
Juristiek:ANB · Bosbescherming · Bosdecreet · Bosperceel · Boswet · Boswetboek · Certificaat duurzaam bosbeheer · Forests Now Declaration · ITTA 1983 · ITTA 1994 · Jachtdecreet · Jachtrecht · Jachtseizoen · LNV · Natura2000 · Natuurbehoudswet · Natuurdecreet · Natuurcompensatie · Natuurschoonwet · Pootrecht · Rode lijst · Wet natuurbescherming · Vogel- en Habitatrichtlijn
Ecologie:Biodiversiteit · Boomgrens · Bosfauna in Nederland · Bosflora · Broekbos · Concurrentie · Doelsoort · Dominantie · Dood hout · Ecologie · Epifyt · Fanerofyt · Galerijbos · Krummholz · Mantel · Microklimaat · Mozaïekcyclusconcept · Natuurwaarde · Ooibos · PNV · Regenwoud · Schaduwtolerantie · Standplaatsfactor · Successie · Transpiratie · Verbossing · Zaadbank · Zoom
Educatie:Agricultural and Forest Meteorology · Agroforestry Systems · Arboretum · Heembos · Nationale Boomfeestdag · Natuurgids · Natuurleerpad · Opleiding bos- en natuurbeheer · Pinetum
Lijsten:Landelijk Register van Monumentale Bomen · Lijst van arboreta · Lijst van boomsoorten in Nederland · Lijst van bosbouwkundigen · Lijst van bosgemeenschappen in Nederland · Lijst van hardhoutsoorten · Lijst van houtsoorten · Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen · Lijst van landen naar bosareaal · Lijst van natuurbeheersmaatregelen · Rassenlijst Bomen