Reactiequotiënt

Het begrip reactiequotiënt komt voor in de thermodynamica en beschrijft de verhouding van reactanten en producten op basis van hun chemische activiteit. Omdat de hiervoor benodigde berekeningen nogal lastig zijn is het begrip vooral theoretisch van belang.

Voor een gegeven algemene reactievergelijking

${\displaystyle \mathrm {a\ A\ +\ b\ B\ \rightleftharpoons \ c\ C\ +\ d\ D} }$

geldt dat het reactiequotiënt Q_a gelijk is aan:

${\displaystyle Q_{a}={\frac {a_{C}^{c}\cdot a_{D}^{d}}{a_{A}^{a}\cdot a_{B}^{b}}}}$

Algemeen kan het reactiequotiënt worden gedefinieerd als:

${\displaystyle Q_{a}={\frac {\prod _{j}a_{j(t)}^{\nu _{j}}}{\prod _{i}a_{i(t)}^{\nu _{i}}}}}$

Daarbij staat j voor alle reactieproducten en i voor alle reagentia in de reactie. De machten ν_i en ν_j staan voor de stoichiometrische coëfficiënten in de reactievergelijking. De grondtallen staan voor de chemische activiteiten. Bij evenwicht geldt dat het reactiequotiënt gelijk is aan de evenwichtsconstante K_a, die in relatie staat tot de Gibbs vrije energie middels de betrekking

${\displaystyle K_{a}=e^{-{\frac {\Delta G^{\circ }}{RT}}}}$

• Concentratiebreuk