2003

Uiterlijk naar zijbalk verplaatsen verbergen

Het jaar 2003 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

Zie voor meer gebeurtenissen de maandartikelen in de infobox.

In Nederland is 2003 het jaar van de boerderij.
2003 is het Europees Jaar van mensen met een handicap.
De zomer van 2003 is uitgesproken warm. Watergebrek dreigt omdat in het Groene Hart grote hoeveelheden boezemwater worden ingelaten in de polders. Voor het eerst in de geschiedenis wordt besloten, de stroomrichting van de rivier de Amstel om te draaien, zodat de rivier (tijdelijk) zuidwaarts stroomt.
In Rotterdam maakt men de eerste kapsalon.

januari

1 - Griekenland is het komende half jaar voorzitter van de Europese Unie. Het neemt het voorzitterschap over van Denemarken.
1 - De gemeente Ravenstein houdt op te bestaan. Ravenstein en de omliggende plaatsen komen bij de gemeente Oss.
10 - Noord-Korea zegt het non-proliferatieverdrag op.
22 - Verkiezingen van de Tweede Kamer der Staten-Generaal in Nederland.
26 - In Shanghai landt een vliegtuig uit Taipei. Het is de eerste vlucht tussen de beide China's sinds 1949.

februari

1 - De Spaceshuttle Columbia desintegreert tijdens de terugkeer naar de aarde.
4 - Joegoslavië houdt op te bestaan: het parlement van het land neemt een nieuwe grondwet aan, waarbij de unie Servië en Montenegro (Srbija i Crna Góra) ontstaat.
7 - In de Colombiaanse hoofdstad Bogota kost een autobom in Club Nogal 36 levens. De aanslag wordt niet opgeëist.
10 - Burgemeester Haaksman (VVD) van Delfzijl stapt op na aanhoudende kritiek vanwege zijn rol in een lange reeks affaires, crises en schandalen in zijn gemeente. Oud-minister Annemarie Jorritsma-Lebbink (VVD) wordt kort hierna benoemd tot waarnemend burgemeester.
12 - Delfzijl heeft als eerste gemeente in Nederland een "demissionair" college van B en W. Na het aftreden van burgemeester Haaksman besluiten de vier wethouders hun zetels ter beschikking te stellen maar voorlopig wel aan het werk te blijven.
15 - Over de hele wereld betogen miljoenen mensen tegen een eventuele oorlog in Irak. De opkomst was het grootst in Rome (3 miljoen), Londen (1 miljoen), Madrid (1,5 miljoen) en Barcelona (1 miljoen). In Brussel trokken er ongeveer 70.000 mensen door de straten, in Amsterdam ongeveer 75.000. Gezamenlijk gelden deze demonstraties als de grootste vredesdemonstratie sinds de Vietnamoorlog. De demonstratie in Rome staat in het Guinness Book of World Records van 2004.
18 - Een man sticht brand in een wagon van de Metro van Daegu bij station Chungang-ro. Het vuur en de rook doden 200 mensen.

maart

6 - Vorst Hans Adam II van Liechtenstein krijgt bij een referendum van zijn onderdanen meer macht. Hij had gedreigd anders in het buitenland te gaan wonen.
11 - In de tweede etappe van de wielerwedstrijd Parijs-Nice loopt Andrei Kivilev bij een valpartij ernstig hoofdletsel op, waaraan hij de volgende dag sterft. Naar aanleiding van dit ongeval voert de wielerunie UCI een helmplicht in.
12 - De hervormingsgezinde Servische premier Zoran Djindjic komt om bij een moordaanslag.
14 - Opening van de Westerscheldetunnel, laatste dag van de autoveerdiensten van de Provinciale Stoombootdiensten in Zeeland over de Westerschelde.
15 - De Wereldgezondheidsorganisatie maakt de nieuwe ziekte SARS wereldkundig.
18 - In Cuba worden 75 leden van de verboden oppositie gearresteerd; het begin van de Zwarte Lente.
20 - In de vroege ochtend vallen Amerikanen en Britten de Iraakse hoofdstad Bagdad aan: het begin van de Irakoorlog.
20 - Bij een botsing tussen twee treinen in de Nederlandse stad Roermond overlijdt een machinist.

april

9 - Het regime van Saddam Hoessein stort ineen. Bagdad valt in handen van de Amerikaanse troepen.
12 - België, huwelijk tussen prins Laurent en Claire Coombs.
14 - Het Menselijkgenoomproject is met succes voltooid.
18 - Opening van het Nederlands Fotomuseum in het verbouwde Las Palmas aan de Wilhelminapier te Rotterdam.

mei

18 - Verkiezingen voor Kamer en Senaat in België. Zie: Belgische federale verkiezingen 2003.

juli

1 - Het verdrag tot oprichting van het Internationaal Strafhof treedt in werking. Oorlogsmisdaden vanaf deze datum gepleegd vallen in principe onder de jurisdictie van het Hof.
10 - Astronomen vinden in een bolvormige sterrenhoop een exoplaneet, ruim 2 keer zo zwaar als Jupiter, van 13 miljard jaar oud, veel ouder dan alle tot dan toe gevonden planeten.
10 - Wikibooks wordt gestart.

augustus

7 - Arcen wordt getroffen door een hittegolf en bereikt een temperatuur van 37,8 °C.
14 - Door overbelasting en mogelijk een blikseminslag in Niagara Falls, New York, valt de stroom uit in een deel van de VS en aangrenzend Canada. Het is de grootste stroomuitval in de geschiedenis van de Verenigde Staten.
15 - Opstelling van het genadebeeld van Onze Lieve Vrouwe van de Besloten Tuin in de Kluis van Warfhuizen, wat het begin is van de ontwikkeling van Warfhuizen tot bedevaartsoord.
17 - Bertus Lüske wordt in de Watergraafsmeer op straat geliquideerd.
25 - Lancering in Florida van de Spitzer Space Telescope, een telescoop voor observatie van het heelal in het infrarode golflengtegebied.
26 - Dijkverzakking in Wilnis.
28 - Oppositie van de planeet Mars. Hij had een schijnbare boogseconden van 25,2.

september

10 - De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Anna Lindh wordt slachtoffer van een steekpartij, enkele dagen voor een referendum over de invoering van de euro. Ze overlijdt de volgende dag aan haar verwondingen.
30 - De Franse luchtvaartmaatschappij Air France neemt de KLM over.

oktober

1 - De Universiteit Antwerpen wordt opgericht. Het gaat om een fusie tussen de drie bestaande Antwerpse universiteiten. Het wordt zo de op twee na grootste universiteit van Vlaanderen.
3 - Na meer dan veertig jaar komt abrupt een einde aan de carrière van het illusionistenduo Siegfried & Roy wanneer Roy door een tijger ernstig wordt verwond.
5 - In Amsterdam wordt de verslaafde Anja Joos doodgeschopt door veiligheidsmensen van een supermarkt, omdat zij een blikje limonade zou hebben gestolen. Later wordt in haar kleding het kassabonnetje gevonden.
5 - Het Zimbabwaans voetbalelftal wint de zevende editie van de COSAFA Cup door in de finale (over twee wedstrijden) Malawi te verslaan.
7 - In een zgn. terugroeping vervangen de kiezers in Californië hun gouverneur Gray Davis door Arnold Schwarzenegger.
10 - De Nederlandse regering trekt de toestemmingswet in van het huwelijk tussen Friso van Oranje-Nassau van Amsberg en Mabel Wisse Smit. De bruid heeft volgens premier Balkenende niet de hele waarheid verteld over haar verleden, en met name over haar contacten met de crimineel Klaas Bruinsma.
15 - China lanceert de Shenzhou 5 met aan boord Yang Liwei, de eerste taikonaut, Chinese ruimtevaarder. Hiermee wordt China het derde land in de geschiedenis dat met eigen middelen een mens in de ruimte brengt.
Grootgrutter Albert Heijn begint een prijzenoorlog.
16 - Paus Johannes Paulus II viert zijn 25-jarig pontificaat.
24 - Apple brengt Mac OS X 10.3, codenaam: Panther, uit.
24 - Het supersonische passagiersvliegtuig Concorde maakt zijn laatste vlucht.
25 - De Russische oligarch Michail Chodorkovski, eigenaar van het Yukosconcern, wordt gearresteerd op beschuldiging van belastingontduiking en fraude. In het westen wordt vermoed dat president Poetin een rijke en machtige tegenstander heeft uitgeschakeld.
27 - Opening van het Museo Picasso (Málaga) in de geboorteplaats van de schilder.

november

2 - In Georgië worden parlementsverkiezingen gehouden. De pogingen van president Eduard Sjevardnadze om de uitslag naar zijn hand te zetten, leiden tot een crisis.
15 - Het eerste Junior Eurovisiesongfestival wordt gehouden in Kopenhagen, Denemarken. Het winnende land is Kroatië met Dino Jelusić met het nummer Ti si moja prva ljubav met 134 punten.
17 - De Japanse magneetzweeftrein Maglev haalt tijdens een onbemande testrit een recordsnelheid van 560 kilometer per uur.
Midden in de Rozenrevolutie in Georgië verklaart regiopresident Edoeard Kokojti Zuid-Ossetië tot "Russisch gebied".

december

7 - Prinses Catharina-Amalia, de eerste dochter van Prins Willem-Alexander en Prinses Maxima, wordt geboren om 17.01 uur in het Bronovo-ziekenhuis in Den Haag.
12 - De Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk besluiten samen te gaan. Daarmee voltooien ze het Samen op Weg-proces.
13 - Saddam Hoessein wordt gevonden in de kelder van een boerderij dicht bij zijn geboorteplaats Tikrit. Zijn arrestatie wordt bekendgemaakt door de Amerikaanse bewindvoerder in Irak, Paul Bremer, met de woorden: "Dames en heren, wij hebben hem!" (Ladies and gentlemen, we've got him!)
26 - Om 5.26 uur treft een zware aardbeving (6,3 op de schaal van Richter) de Iraanse stad Bam. Meer dan 43.000 mensen verliezen hierbij het leven.

zonder datum

Vondst van resten van de Floresmens.
De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland herdenkt dat er 150 jaar geleden, in 1853, weer bisschoppen in Nederland gevestigd mochten zijn. Onder andere vindt er een tentoonstelling plaats in het museum Museum Catharijneconvent in Utrecht van de schatten uit het Vaticaan.
NASA legt voor het laatst contact met de ruimtesonde Pioneer 10, gelanceerd in 1972.

Film

Muziek

Klassieke muziek

2 februari: eerste uitvoering van Still van Thomas Larcher
2 februari: eerste uitvoering van het pianoconcert Mind van Jukka Tiensuu
7 februari: eerste uitvoering van Lamentate van Arvo Pärt
2 april: eerste uitvoering van Quatre instants van Kaija Saariaho voor zangstem en piano
2 mei: eerste uitvoering van Marching to Carcasonne van Alexander Goehr voor piano en twaalf instrumentalisten
29 juni: eerste uitvoering van Pianoconcert nr. 2 van Kalevi Aho
1 augustus: eerste uitvoering van Quatre instants van Kaija Saariaho voor zangstem en orkest
16 augustus: eerste uitvoering van Twaalfde symfonie van Kalevi Aho
11 september: eerste uitvoering van Septembersymfonie van Wojciech Kilar
12 september: eerste uitvoering van Oxymoron van Erkki-Sven Tüür
30 september: eerste uitvoering van het Concert voor orkest van Magnus Lindberg
9 oktober: eerste uitvoering van Symfonie nr. 81 van Leif Segerstam
22 oktober: eerste uitvoering van Symfonie nr. 5 van Arthur Butterworth
31 oktober: eerste uitvoering van Symfonie nr. 5 van Leonardo Balada
27 november: eerste uitvoering van Fluitconcert van Kalevi Aho
3 december: eerste uitvoering van Symfonie van Julian Anderson

Literatuur

De Zuid-Afrikaanse schrijver John Maxwell Coetzee ontvangt de Nobelprijs voor de Literatuur
De Duitse schrijver Alexander Kluge ontvangt de Georg-Büchner-Preis
The kite runner, Khaled Hosseini. In Nederland is het gepubliceerd onder de titel De vliegeraar
Leon Uris schrijft O'Hara's Choice
Kader Abdolah schrijft de roman Portretten en een oude droom

Beeldende kunst

Aktion (2003), Nicolas Dings, Assen
Formation (2003), Rick Kirby, Ipswich
A Walk in Time (2003) Dominique Sutton, George Street, Sydney

Bouwkunst

Lupubrug, Sjanghai (2003)

Geboren

Januari

2 - Elye Wahi, Frans-Ivoriaans voetballer
3 - Greta Thunberg, Zweeds klimaatactiviste
13 - Reece Ushijima, Amerikaans-Japans autocoureur
16 - Ahmetcan Kaplan, Turks voetballer
20 - Jack Doohan, Australisch autocoureur
20 - Floris Smand, Nederlands voetballer
23 - Sterre Koning, Nederlands youtuber, zangeres en actrice
24 - Hugo Novoa, Spaans voetballer
29 - Jarell Quansah, Engels-Schots voetballer

Februari

2 - Julius Dirksen, Nederlands voetballer
2 - Dusty Henricksen, Amerikaans snowboarder
6 - Marius Zug, Duits autocoureur
8 - Aiko Beemsterboer, Nederlands actrice
8 - Mika Biereth, Deens-Engels voetballer
10 - Emely de Heus, Nederlands autocoureur
11 - Alessandro Famularo, Venezolaans autocoureur
13 - Milan Smit, Nederlands voetballer
16 - Martin Baturina, Kroatisch voetballer
19 - Anselmo García Mac Nulty, Iers-Spaans voetballer
22 - Yuven Sundaramoorthy, Amerikaans-Indiaas autocoureur
26 - Levi Colwill, Engels voetballer
26 - Lim Eun-soo, Zuid-Koreaans kunstschaatsster

Maart

3 - Benjamin Tahirović, Bosnisch-Zweeds voetballer
10 - Li Fanghui, Chinees freestyleskiester
14 - Fabio Di Michele Sanchez, Duits-Italiaans voetballer
17 - Dennis Hauger, Noors autocoureur
21 - Abbi Pulling, Brits autocoureur
22 - Sergio García, Spaans motorcoureur
23 - Tommaso Baldanzi, Italiaans voetballer
26 - Tereza Bábíčková, Tsjechisch autocoureur

April

11 - Aksel Rykkvin, Noors zanger
15 - Matteo Renzulli, Belgisch voetballer
15 - Matías Soulé, Argentijns-Italiaans voetballer
21 - Xavi Simons, Nederlands voetballer
25 - Arnau Martínez, Spaans voetballer
29 - Francesca Barale, Italiaans wielrenster

Mei

1 - Lizzy Greene, Amerikaans actrice
5 - Carlos Alcaraz, Spaans tennisser
12 - Madeleine McCann, Britse kleuter die sinds 3 mei 2007 vermist is
13 - Javi Guerra, Spaans voetballer
14 - Sofia Nadyrsjina, Russisch snowboardster
16 - Elijah Velland, Nederlands voetballer
21 - Hwang Sun-woo, Zuid-Koreaans zwemmer
22 - Christine Mboma, Namibisch atlete
22 - Emma O'Croinin, Canadees zwemster
27 - Xavier Artigas, Spaans motorcoureur
27 - Franco Colapinto, Argentijns autocoureur
31 - Benjamin Šeško, Sloveens voetballer

Juni

13 - Naci Ünüvar, Turks-Nederlands voetballer
15 - Pablo Barrios, Spaans voetballer
23 - Elise Uijen, Nederlands wegwielrenster
25 - Jack William Miller, Amerikaans autocoureur
26 - Maurits Kjærgaard, Deens voetballer
27 - Irina Sidorkova, Russisch autocoureur
29 - Jude Bellingham, Engels voetballer
30 - Ole Kroes, Nederlands acteur

Juli

1 - Reshad de Gerus, Frans autocoureur
10 - Matteo Nannini, Italiaans autocoureur
17 - Alex García, Mexicaans autocoureur
17 - Jade Vansteenkiste, Belgische gymnaste
26 - Can Öncü, Turks motorcoureur
26 - Deniz Öncü, Turks motorcoureur
27 - Louis Foster, Brits autocoureur
31 - Calvin Ramsay, Schots voetballer

Augustus

18 - Youri Regeer, Nederlands voetballer
19 - Bahattin Sofuoğlu, Turks motorcoureur
20 - Gabriël van België, Belgisch prins
20 - Théo Pourchaire, Frans autocoureur
20 - Piotr Wiśnicki, Pools autocoureur
21 - Adrián Huertas, Spaans motorcoureur
21 - Alex Scott, Engels voetballer
24 - Alexandre Coste, Monegaskisch persoon
24 - Aljona Kostornaja, Russisch kunstschaatsster
26 - Fien Enghels, Belgische gymnaste
28 - Kiko Porto, Braziliaans autocoureur

September

1 - James Hedley, Brits autocoureur
3 - Eileen Gu, Chinees-Amerikaans freestyleskiester
4 - Tang Muhan, Chinees zwemster
8 - Matías Zagazeta, Peruviaans autocoureur
16 - Claude Kiambe, Nederlands zanger
16 - Flora Perkins, Brits wielrenster
30 - Bryce Aron, Amerikaans autocoureur

Oktober

7 - Zane Maloney, Barbadiaans autocoureur
8 - Milan Zonneveld, Nederlands voetballer
27 - Joshua Dürksen, Paraguayaans-Duits autocoureur
30 - Omari Hutchinson, Jamaicaans-Engels voetballer
30 - António Silva, Portugees voetballer
31 - Marius Könkkölä, Fins voetballer

November

5 - Wilfried Gnonto, Italiaans-Ivoriaans voetballer
7 - Milos Kerkez, Hongaars-Servisch voetballer
8 - Louise Mountbatten-Windsor, Brits prinses
17 - Jakob Breum, Deens voetballer
17 - Callum Hedge, Nieuw-Zeelands autocoureur
21 - Giulio Pellizzari, Italiaans wielrenner
22 - Emily Cedeño, Panamees voetballer
24 - Lucas Beraldo, Braziliaans voetballer

December

1 - Gabriel Vidović, Kroatisch-Duits voetballer
4 - Ousmane Diomandé, Ivoriaans voetballer
6 - Sebastian Białecki, Pools darter
7 - Catharina-Amalia der Nederlanden, Nederlands prinses
28 - Pim Saathof, Nederlands voetballer

Overleden

Weerextremen in België

2 januari: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 10,9 °C en hoogste maximumtemperatuur: 13,2 °C.
29 januari: hoogste etmaalsom van de neerslag ooit op deze dag (samen met 1995): 19 mm.
24 maart: hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 21,1 °C.
juni: juni met hoogste gemiddelde minimumtemperatuur: 14,4 °C (normaal 11,3 °C).
juni: juni met hoogste gemiddelde temperatuur: 19,3 °C (normaal 15,5 °C).
16 juli: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 26 °C.
6 augustus: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 27,2 °C.
6 augustus - maximumtemperaturen tot 37,6 °C in Han-sur-Lesse en 38 °C in Wasmuel nabij Bergen.
7 augustus: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 27,8 °C en hoogste maximumtemperatuur: 33,9 °C.
8 augustus - maximumtemperatuur tot 38,6 °C in de Gaume. Record tijdens deze hittegolf.
11 augustus: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 26,1 °C.
12 augustus: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 28 °C en hoogste maximumtemperatuur: 34,4 °C.
zomer: zomer met hoogste gemiddelde temperatuur: 19,7 °C (normaal 17,0 °C).
20 september: hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 29,9 °C.
21 september: hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 28 °C.
22 september: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 21,3 °C.
24 oktober: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 0,5 °C en laagste minimumtemperatuur: −3,4 °C.
23 november: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 13,9 °C.
24 november: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 13,8 °C en hoogste maximumtemperatuur: 15,7 °C.

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Weerextremen in Nederland

6 t/m 9 augustus: Op vier achtereenvolgende dagen werd het ergens in Nederland 35,0 °C of meer. Dit is nog nooit voorgekomen sinds het begin van de metingen in 1901.

Mediabestanden