Antoon Coolen (1897-1961)

In dit artikel zullen we de fascinerende wereld van Antoon Coolen (1897-1961) verkennen. Vanaf het begin tot aan de impact ervan vandaag de dag is Antoon Coolen (1897-1961) het onderwerp geweest van studie, debat en bewondering door experts en enthousiastelingen. Door de geschiedenis heen heeft Antoon Coolen (1897-1961) een cruciale rol gespeeld op verschillende terreinen, van wetenschap en technologie tot kunst en cultuur. We zullen de verschillende facetten ervan leren kennen, de invloed ervan op de samenleving analyseren en nadenken over de relevantie ervan in de huidige context. Maak je klaar voor een spannende reis door Antoon Coolen (1897-1961) en ontdek alles wat dit thema te bieden heeft.

Antoon Coolen
Antoon Coolen
Algemene informatie
Volledige naam Antonius Franciscus Coolen
Geboren 17 april 1897
Geboorteplaats Wijlre
Overleden 9 november 1961
Overlijdensplaats Waalre
Geboorteland Nederland
Beroep romanschrijver
Handtekening Handtekening
Dbnl-profiel
(en) IMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

Antonius Franciscus (Antoon) Coolen (Wijlre, 17 april 1897 – Waalre, 9 november 1961) was een Nederlandse romanschrijver. Zijn vaak op het Oost-Brabantse platteland spelende boeken worden meestal tot de streekromans gerekend.

Coolen in 1959

Brabant

Coolen werd geboren in het Zuid-Limburgse Wijlre als zoon van een bierbrouwer. Zijn ouders waren allebei uit het Noord-Brabantse Peelland afkomstig en waren in 1892 in Deurne gehuwd. Coolen was de derde in een gezin met acht kinderen. Toen hij nog een baby was, verhuisde het gezin naar Zevenbergen. Vanaf 1903 woonde het gezin weer in Deurne, waar Coolens ouders een winkel begonnen in de huidige Kerkstraat, destijds nog een onderdeel van het Haageind. Coolen maakte daar kennis met buurman Hendrik Ouwerling, en mocht menigmaal kennisnemen van diens privé-bibliotheek. Ouwerling wordt dan ook als inspirator van Coolen genoemd. Het huis De Romein waar Ouwerling vanaf 1913 woonde werd na Ouwerlings dood (1932) een zestal jaren door Coolen bewoond. Later woonde Coolen in Waalre, waar hij in 1937 door architect H.W. Valk het huis De Kempen liet bouwen. In dit dorp maakte Coolen zich sterk voor behoud en restauratie van de oude dorpskerk.

Coolen werd bekend met boeken als Dorp aan de rivier (geïnspireerd door het leven van Hendrik Wiegersma en diens vader), Herberg in 't Misverstand en de op waarheid gebaseerde roman De Goede Moordenaar, waarin Coolen de moord op Pietje Munsters in 1910 op een verhalende manier bracht.

Anton Coolen was ook verbonden als literator aan Radio Herrijzend Nederland. Hier zijn fragmenten uit toespraak Antoon Coolen voor deze zender van 14 december 1944 te beluisteren.

Anders dan het werk van de meeste streekromanschrijvers, werd dat van Antoon Coolen door literatuurcritici veelal positief ontvangen. Hij past daarmee meer in de traditie van Streuvels, het impressionisme. De vraag of Coolen wel terecht tot de streekromanschrijvers wordt gerekend, komt herhaaldelijk terug in literatuurkringen.

Gezin

Coolen was getrouwd met Gerda de Jong (1901-1964) en had vier zonen: Stijn (1931-1983), Guido (1932-2017), Felix (1933-2021) en Peter Hendricus (1937-1947). Zijn drie oudste zonen werden respectievelijk naar voorbeelden van Coolen genoemd: Stijn Streuvels, Guido Gezelle en Felix Timmermans. De vierde zoon werd genoemd naar Hendrik Wiegersma en diens vrouw Petronella (Nel). Wiegersma en Coolen waren goed bevriend.

Begin oktober 1961 viel Coolen door onopgehelderde oorzaak uit een rijdende trein. Dit gaf aanleiding tot moordgeruchten.[1] Coolen lag uren bewusteloos langs de rails en wist ten slotte een boerderij te bereiken. Coolen overleed een maand later op 64-jarige leeftijd aan de gevolgen van deze valpartij en werd begraven bij de Oude Sint-Willibrorduskerk te Waalre.

Verfilmd

Dorp aan de rivier werd in 1958 door Fons Rademakers verfilmd (zie Dorp aan de rivier). De in 1990 uitgezonden televisieserie De Brug is op Coolens werk geïnspireerd.

Prijzen

Beeld voor Antoon Coolen in Deurne

Bibliografie

  • 1914 · Opinies
  • 1921 · Lentebloesem, roman
  • 1926 · Peerke, dat manneke
  • 1926 · De rauwe grond
  • 1927 · Hun grond verwaait
  • 1927 · Jantje den schoenlapper en zijn Weensch kiendje
  • 1928 · Kinderen van ons volk, roman
  • 1929 · Het donkere licht
  • 1930 · Peelwerkers
  • 1931 · De goede moordenaar
  • 1932 · De schoone voleinding, roman
  • 1933 · Kinderen van ons volk. Spel van het land, toneelspel in vijf bedrijven naar de romans Kinderen van ons volk en De schoone voleinding, in samenwerking met Kees Spierings en Cor Hermus
  • 1933 · De man met het Jan Klaassenspel
  • 1934 · Zegen der goedheid. Legendenboek
  • 1934 · De vier jaargetijden, toneelspel in vijf bedrijven
  • 1934 · Dorp aan de rivier
  • 1934 · Stijntje
  • 1935 · Zoo zie je me, zoo zie je niet, in: De Gemeenschap
  • 1935 · Peerke, den haas, herschreven versie van Peerke, dat manneke
  • 1935 · Kerstvertellingen. Een vijftal sagen
  • 1935 · De vreemdeling, toneelspel in vier bedrijven
  • 1936 · Het gouden gymnasium. Herinneringen van oud-leerlingen aan het gymnasium Sint Norbertus te Heeswijk, samengesteld en ingeleid door Antoon Coolen
  • 1936 · De drie gebroeders
  • 1936 · De weg terug, een kerstverhaal
  • 1937 · Kerstmis in de Kempen
  • 1938 · Zwerftochten door ons land, met P.H. Ritter jr.
  • 1938 · De Oost-Brabanders, in: De Nederlandse Volkskarakters
  • 1938 · Herberg in 't Misverstand
  • 1938 · Hendrik Conscience, de verteller van zijn volk, in: De Gemeenschap
  • 1939 · Vertellen (Hans Christiaan Andersen), in: De Gemeenschap
  • 1939 · Onder het Diksmuider Kruis, in: De Gemeenschap
  • 1939 · Franz Herwig, in: De Gemeenschap
  • 1939 · Streuvels en Dickens, in: De Gemeenschap
  • 1939 · Uit het kleine rijk
  • 1940 · De klokkengieter, toneelspel in drie bedrijven
  • 1940 · H.C. Andersen, Sprookjes, vertellingen en reisverhalen, verzameld en ingeleid door Anton Coolen
  • 1941 · Sprookjes uit alle landen
  • 1942 · Van de koe, die aan St. Antonius verkocht werd, en De boer en zijn kerkplavei
  • 1944 · Kerstmis in de Pannenschop
  • 1945 · Bevrijd Vaderland
  • 1947 · De ontmoeting, novelle, boekenweekgeschenk
  • 1948 · Van en over en rond de honderdjarige, M.F. van Piere 100 jaar boeken
  • 1948 · Tsjechische suite
  • 1949 · Onder de canadassen
  • 1950 · Land en Volk van Brabant, bijdragen van Brabantse schrijvers, dichters en geleerden, verzameld en ingeleid door Anton Coolen
  • 1950 · Spel van Sint Geerten Minne, openluchtspel in drie bedrijven
  • 1951 · Waalres oud Willibrorduskerkje: herdenkingskapel van Brabants gesneuvelden
  • 1951 · Groei van de stad, Groot Eindhoven onder zijn eersten burgemeester
  • 1952 · Triptiek van Kerstmis, Sage en sproken
  • 1952 · Het meisje in den toren, sprookjesspel in drie bedrijven
  • 1952 · De zeven rozen, sprookjesspel in drie bedrijven
  • 1953 · De glimlach van het Gooi, redevoering
  • 1953 · In Holland staat een huis, spel van het gezin
  • 1953 · De vrouw met de zes slapers
  • 1954 · Sint Cunera van Rhenen, toneelspel
  • 1954 · Genoveva van Brabant, toneelspel in vier bedrijven
  • 1955 · Van de breischei tot 75 gauge, het verhaal van een kousenfabriek, 1830-1955
  • 1955 · Omnibus. Dorp aan de rivier, De drie gebroeders, Herberg In 't Misverstand
  • 1957 · De grote voltige
  • 1957 · Wegen door het land
  • 1957 · De gouden webben, twee kerstverhalen
  • 1958 · Mars en Venus, comedie in drie bedrijven
  • 1958 · Sawitri, Oosters spel van de liefde en de dood, toneelspel in drie bedrijven
  • 1960 · Stad aan de Maas
  • 1962 · Nieuwe Sprookjes uit alle landen, uitgeverij Kruseman, Den Haag

Biografie

  • Antoon Coolen 1897-1961. Biografie van een schrijver. Cees Slegers, 2001. Tilburg: Stichting Zuidelijk Historisch Contact Tilburg.

Noot

  1. ↑ Bron: Cultureel Brabant, 'Dodenakker'
Zie de categorie Antoon Coolen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.