Maarten 't Hart

Uiterlijk naar zijbalk verplaatsen verbergen
Maarten 't Hart
Maarten 't Hart signeert in De Bijenkorf in Amsterdam, 12 maart 2011.
Algemene informatie
Volledige naam Maarten 't Hart
Geboren 25 november 1944
Geboorteplaats Maassluis
Land Vlag van Nederland Nederland
Beroep schrijver, gedragsbioloog
Werk
Bekende werken Stenen voor een ransuil (1971)
Ik had een wapenbroeder (1973)
Een vlucht regenwulpen (1978)
Het woeden der gehele wereld (1993)
Dbnl-profiel
(en) IMDb-profiel
Website
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

Maarten 't Hart (Maassluis, 25 november 1944) is een Nederlandse gedragsbioloog en schrijver.

Leven en werk

't Hart werd geboren als oudste zoon van een gereformeerde grafmaker. Hij bezocht het Groen van Prinstererlyceum in Vlaardingen en studeerde biologie aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in 1978 promoveerde op het proefschrift A study of a short term behaviour cycle: Creeping through in the three-spined stickleback. Hij werkte daarna als etholoog. Tot zijn populair-wetenschappelijke publicaties behoren Ratten (1973) en De stekelbaars (1978).

In zijn studententijd brak 't Hart met het christelijke geloof. Hij heeft in zijn werk het geloof herhaaldelijk sterk polemisch behandeld en zet zich met name af tegen het monotheïsme. Vooral zijn twee bundelingen 'alternatieve Bijbelstudies' Wie God verlaat heeft niets te vrezen en De bril van God zijn hier voorbeelden van. Ook in zijn romans en verhalen is vaak een zowel nostalgische als afwijzende houding te bemerken met betrekking tot zijn gereformeerde jeugd. Tegenover de Rooms-Katholieke Kerk neemt hij een onverzoenlijk standpunt in.

Maarten 't Hart (1979)

Als schrijver debuteerde hij in 1971 onder het pseudoniem Martin Hart met Stenen voor een ransuil, bij De Arbeiderspers, de uitgeverij die hij trouw bleef. Zijn doorbraak kwam in 1978 met Een vlucht regenwulpen, een roman die vaak werd herdrukt. Veel van 't Harts werken bevatten autobiografische elementen en verwijzen naar zijn jeugd in christelijk Maassluis (in het bijzonder de gereformeerde zuil), zijn ervaringen als bioloog en zijn voorliefde voor klassieke muziek, literatuur en zijn onafhankelijke geest.

't Hart heeft zich regelmatig bediend van polemiek, onder meer tegen de feministische beweging (bijvoorbeeld in De vrouw bestaat niet) en literatuurrecensenten (zoals in De som van misverstanden). Hij kan hierin buitengewoon fel betogen. Hij verkent graag de grenzen tussen literaire overdrijving en persoonlijke aanval. Een van de doelwitten van zijn publieke aanvallen was jarenlang de man die hem ooit had laten zakken voor zijn rijexamen.

Zijn boek De vrouw bestaat niet leverde 't Hart aanvallen uit feministische kringen op. De politica Els Borst las het boek juist met instemming. Zij liet hem dit weten in een brief van 24 augustus 1982. Zij was het "hartgrondig eens" met de argumenten uit hoofdstuk 14, 'Het paradijs en de hel', waarin 't Hart schreef vrouwen te benijden, omdat voor hen geen anderhalf jaar militaire dienstplicht gold en omdat zij meer vrijheid dan mannen hadden waar het werken betrof. Hij had in zijn jeugd vaak gezien dat werken niet bevrijdend, maar afmattend en geestdodend was. Borst schreef hem: "ook mijn moeder had een aantrekkelijker leven dan mijn vader".

Maarten 't Hart signeert boek, 1993

In 1991 baarde 't Hart veel opzien door op het Boekenbal uit de kast te komen als travestiet. In de jaren 1990 trad hij af en toe publiekelijk in vrouwenkleding op als "Maartje", maar omstreeks 2000 is hij daarmee gestopt. Over zijn voorkeur voor vrouwenkleding schreef Mensje van Keulen het boek Geheime dame (1992).

In 2004 stelde hij zich beschikbaar als lijstduwer van de Partij voor de Dieren voor de Europese verkiezingen, maar toen de Kiesraad eiste dat personen op de kieslijst over een geldig paspoort beschikken, zei 't Hart dat hij om principiële redenen weigerde dat aan te vragen. Ook bij de Tweede Kamerverkiezingen 2006 was hij lijstduwer van de Partij voor de Dieren, maar nam daarvan al snel openlijk afstand omdat de fractievoorzitter Marianne Thieme en het Eerste Kamerlid Niko Koffeman belijdend lidmaat waren van de zevendedagsadventisten. Kort daarop slikte hij zijn kritiek op Thieme echter in.

Maarten 't Hart en muziek

Maarten 't Hart speelt op het hoofdorgel van de Grote of Sint-Bavokerk in Haarlem, 1979.

Maarten 't Hart is een zeer hartstochtelijk liefhebber en kenner van klassieke muziek. Hij heeft er vele essays over geschreven en schreef jarenlang cd-recensies in het muziektijdschrift Luister. Zijn grootste bewondering geldt componisten als Bach, Mozart, Schubert en Bruckner en hij heeft vaak getuigd van zijn liefde voor de muziek van Prokofjev, Carl Nielsen en Richard Strauss. Ook heeft hij meermalen een lans gebroken voor Max Reger, Franz Schmidt en Nikolaj Medtner. Daarentegen heeft hij weinig op met Mahler en Sjostakovitsj, die hij "te depressief" vindt. Ook Stravinsky heeft niet zijn voorkeur. Jazz, blues, reggae, countrymuziek, popmuziek en musical, beschouwt hij als "gedegenereerde rommel". In het hoofdstuk De Daverdreun van zijn boek Mozart en de Anderen somt hij een aantal bezwaren op die hij tegen popmuziek heeft.

Onderscheidingen en literaire prijzen

Persoonlijk

Maarten 't Hart is gehuwd met Hanneke van den Muyzenberg. Hij woont in Warmond. Hij is de broer van schrijfster Lenie 't Hart (niet te verwarren met de dierenactiviste Lenie 't Hart) en verre familie van cabaretier en zanger Wim Sonneveld. In januari 2021 kreeg 't Hart een herseninfarct. Later dat jaar onderging hij hartchirurgie. Naar eigen zeggen herstelde hij redelijk goed.

Bibliografie

Boeken van 't Hart zijn vertaald in onder meer het Duits, het Engels, het Pools, het Servisch en het Zweeds.

Boekverfilmingen en televisie

Literatuur

Referenties

  1. ↑ Dissertatie Maarten 't Hart
  2. ↑ Geciteerd bij Nele Beyens, Els Borst. Medicus in de politiek. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2021, 75-76.
  3. ↑ ’t Hart: Thieme hoeft toch niet op te stappen op Reformatorisch Dagblad, 17 april 2007, geraadpleegd 10 mei 2017
  4. ↑ Schrijversinfo.nl. Gearchiveerd op 29 mei 2023.
  5. ↑ https://www.nrc.nl/nieuws/2017/02/19/biesheuvelprijs-voor-maarten-t-hart-a1546679. Gearchiveerd op 21 juni 2021.
  6. ↑ AD, 19 augustus 2017. Gearchiveerd op 15 januari 2019.
  7. ↑ Maarten 't Hart wint Ina Dammanprijs.´t Hart toont in zijn vele essays en artikelen over een grondige kennis te beschikken van Vestdijks oeuvre, en daarnaast geeft hij daar uiting aan in talloze publieke optredens in de media, tot op heden! Hij doet dat in een mix van stelligheden gedrenkt in ironie op een geheel eigen en onvestdijkiaanse wijze. www.Tzum.info. Gearchiveerd op 23 april 2023.
  8. ↑ Maarten ’t Hart: ‘Ik ben miljonair!’ Quote, 8 juli 2010
  9. ↑ Maarten 't Hart en Wim Sonneveld zijn verre verwanten, website ratiovincit.nl. Gearchiveerd op 24 april 2023.
  10. ↑ Maarten ’t Hart begin dit jaar getroffen door herseninfarct, Algemeen Dagblad, 28 augustus 2021. Gearchiveerd op 24 april 2023.
  11. ↑ Herzien bij de vierde druk in 2018, ISBN 978-90-295-2418-6
Bibliografische informatie

Externe links