Priosphenodon

Dit artikel gaat in op het onderwerp Priosphenodon, dat tegenwoordig zeer relevant is geworden. Vanaf het begin tot aan de implicaties ervan in de huidige samenleving is Priosphenodon het onderwerp geweest van studie en debat op verschillende gebieden. Door de geschiedenis heen heeft Priosphenodon een fundamentele rol gespeeld in de ontwikkeling van de mensheid, waarbij het de cultuur, de politiek, de economie en het dagelijks leven van mensen heeft beïnvloed. Door middel van een gedetailleerde analyse zullen de verschillende facetten van Priosphenodon, het belang ervan in de huidige context en de impact ervan in de toekomst worden onderzocht.

Priosphenodon
Status: Uitgestorven
Fossiel voorkomen: Laat-Krijt
Priosphenodon avelasi
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Onderklasse:Diapsida
Infraklasse:Lepidosauromorpha
Superorde:Lepidosauria
Orde:Sphenodontia
Onderfamilie:Eilenodontinae
Geslacht
Priosphenodon
Apesteguia & Novas, 2003
Typesoort
Priosphenodon avelasi
Skelet van Priosphenodon avelasi
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Priosphenodon[1][2] is een geslacht van uitgestorven reptielen uit de Sphenodontia-groep uit het Cenomanien-Turonien van Noord-Patagonië.

Het fossiel werd in oktober 2003 beschreven door Sebastián Apesteguia en Fernando E. Novas. (Letters to Nature 425, 609ff 2003).

Priosphenodon is een verwant van de brughagedis van Nieuw-Zeeland en stamt uit het Krijt. Er werd voorheen aangenomen dat de Sphenodontia, die al in het Trias ontstaan waren en in de Jura wijdverspreid waren, in het Krijt grotendeels uitgestorven waren. Verdringing door de Squamata -de echte hagedissen- werd meestal als verklaring aangenomen. Een uitzondering werd ingeruimd voor enige uithoeken zoals Nieuw-Zeeland, dat zich al vroeg van de rest van Gondwana afsplitste.

Priosphenodon kwam daarom als een verrassing, vooral omdat het dier vrij groot was -zo'n meter groot- en in ruime aantallen als fossiel gevonden werd. Het speelde dus een aanzienlijke rol in de fauna van wat toen zuidelijk Gondwana was, naast Dinosauria, zoogdieren, slangen, schildpadden en longvissen. Het ziet er nu naar uit dat de Sphenodontia in zuidelijk Gondwana nog lang niet verdwenen waren. Mogelijk gebeurde dat pas aan het eind van het Krijt of nog later.

Priosphenodon was een hagedisachtig dier. Het had een vrij massieve schedel met een gehaakte bek aan de bovenkaak. Verder naar achteren in de bek had het een rechte nauw aaneengesloten reeks tanden die wel wat op een rasp leken en nauwsluitend samenvielen met hun tegenhangers in de andere kaak.