François-Adrien Boieldieu

François-Adrien Boieldieu
François Adrien Boieldieu, naar een schilderij van Henri-François Riesener, Bibliothèque nationale de France
Algemene informatie
Volledige naam	François-Adrien Boieldieu
Geboren	16 december 1775
Geboorteplaats	Rouen
Overleden	8 oktober 1834
Overlijdensplaats	Varennes-Jarcy
Land	Frankrijk
Werk
Genre(s)	Klassiek
Beroep	Componist, muziekpedagoog, dirigent
(en) Discogs-profiel (en) IMDb-profiel (en) MusicBrainz-profiel
Portaal    Muziek

François-Adrien Boieldieu (Rouen, 16 december 1775 - Varennes-Jarcy, departement Seine-et-Oise (bij Parijs), 8 oktober 1834) was een Frans operacomponist, muziekpedagoog en dirigent.

Boieldieu's vader was secretaris bij de aartsbisschop van Rouen en zo is het niet verwonderlijk, dat François-Adrien van de koorleider Urbain Cornonnier en later van de organist Charles Broche van de Kathedraal Notre-Dame te Rouen muziekles kreeg. Als kind had hij al een grote voorliefde voor de opera, en de favoriete opera in Rouen aan het einde van de achttiende eeuw was de opéra comique. Op achttienjarige leeftijd schreef hij zelf een stuk in dit genre La fille coupable. Zijn tweede opera beleefde de première nog in Rouen, maar werd onmiddellijk daarna ook in Parijs en later in Sint-Petersburg uitgevoerd.

Boieldieu vertrok naar Parijs en werd in 1796 leerling van Luigi Cherubini. Hij werd ook bevriend met Étienne Nicolas Méhul en andere componisten. In Parijs schreef hij nog meer opera's. Zijn Le Calife de Bagdad werd een doorslaand succes. In 1804 werd hij benoemd aan het Tsarenhof in Sint-Peterburg, waar hij directeur van de Franse opera werd. In 1811 kwam hij weer terug naar Parijs, waar hij in 1815 hofcomponist werd. In 1817 werd hij opvolger van Étienne Nicolas Méhul als professor voor compositie aan het Conservatoire national supérieur de musique in Parijs. Omdat hij ziek was leefde hij in deze tijd veel in zijn landhuis in Villeneuve-Saint-Georges, in het departement Val-de-Marne en componeerde hij heel weinig.

De successen van de opera's van Gioacchino Rossini in Parijs schudden hem op en zijn antwoord was de opera La Dame Blanche in 1825. Deze opera werd door vakmensen als een van de merkwaardigste romantische Franse opera's gezien; men herkende invloeden van Carl Maria von Weber, die deze opera zeer bewonderde. De opera inspireerde anderzijds Richard Wagner bij zijn arbeid aan Der Fliegende Holländer. Wagner had ook een voorkeur voor Boieldieu's opera Les deux nuits. Hector Berlioz sprak er niet zonder sarcasme over, dat het koor La belle nuit uit deze opera verbazingwekkende overeenkomsten vertoonde met het bruidskoor uit de opera Lohengrin.

Door de Julirevolutie verloor Boieldieu al zijn betrekkingen. Daarop werd hij erg ziek en kreeg hij tuberculose, waaraan hij in 1834 overleed.

• 1792 Concert, voor piano en orkest
• 1800 Concerto en ut majeur, voor harp en orkest, op. 82
• 1801 Zes walsen, voor klein orkest

• Zestien zangcycli voor zangstem en piano
• Romances voor zangstem en piano

• 1796 1e duo, voor harp en piano
• 1796 2e duo, voor harp en piano
• 1799 Sonate, voor viool en piano, op. 3
• 1800 3e duo con polacca, voor harp en piano
• 1803 4e duo, voor harp en piano
• 1807 Sonate, voor viool en piano, op. 7
• 1807 Sonate, voor viool en piano, op. 8

• 1785 Sonate, op. 1
• 1795 Sonate, op. 2
• 1799 Sonate, op. 4
• 1800 Trio, voor piano, op. 5
• 1800 Zes klein stukken en lichte oefeningen
• 1800 Sonate, op. 6
• Ouverture de l'opéra: "La dame blanche", voor drie piano's

• 1795 Sonate, op. 8 Nr. 2

• Marie Cornaz: Inventaire complet du fonds musical des archives privées de la famille d'Arenberg à Enghien, Revue Belge de Musicologie vol. LVIII (2004), pp. 81–202. ISSN 0771-6788
• K. Leuders: Franse organisten in het midden van de 20e eeuw en het fenomeen-Lemmens (1), Adem - driemaandelijks tijdschrift voor liturgische muziek, 32:N2 1996, pp. 68–69
• Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
• Francis Claudon: Dictionnaire de l'opéra-comique français, Paris: Peter Lang, 1995, 531 p., ISBN 978-3-906753-42-3
• Franco Rossi, Michele Girardi: Indice Dei Nomi, in: Il teatro la Fenici : chronologia degli spettacoli 1938-1991, Venezia: Albrizzi Editore, 1992, 650 p., ISBN 88 317 5509 9
• Franco Rossi, Michele Girardi: Indice Dei Nomi, in: Il teatro la Fenici : cronologia degli spettacoli (1792-1936), Albrizzi Editore, Venezia, 1989, 491 p., ISBN 88 7837 007 X
• Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
• Ulrich Schreiber: Opernführer für Fortgeschrittene. Die Geschichte des Musiktheaters - Band 1: Von den Anfängen bis zur Französischen Revolution, Bärenreiter-Verlag, Kassel 1988, ISBN 3-7618-0899-2
• Ulrich Schreiber: Opernführer für Fortgeschrittene. Die Geschichte des Musiktheaters - Band 2: Das 19. Jahrhundert, Bärenreiter Verlag, Kassel 1991, ISBN 3-7618-1028-8
• Roman Jasinski: Boieldieu i jego Biala dama, Ruch Muzyczny 29:26-7 N7 1985
• Roman Jasinski: O francuskiej operze komicznej i Janie z Paryza, Ruch Muzyczny 29:26-7 N9 1985
• Sarah J. Mantel: An examination of selected opera-comiques of Adrien Boieldieu, Illinois (Urbana). 1985. dissertatie.
• Spire Pitou: The Paris opera. - An encyclopedia of operas, ballets, composers, and performers; growth and grandeur, 1815-1914, New York: Greenwood Press, 1990, 1608 p., ISBN 978-0-313-26218-0
• Joseph-Marc Bailbé: La "Dame Blanche", ou le fantastique galant (Boïeldieu et Nodler), Etudes Normandes. (1984), No. 2, S. 7-16.
• Elisabeth Bernard: Correspondance entre François Boïeldieu et l'editeur Janet, Etudes Normandes. (1984), No. 2, S. 29-41.
• Michelle Biget: Le discours pianistique de Boïeldieu, Etudes Normandes. (1984), No. 2, S. 57-70.
• Christian Goubault: Adrien Boïeldieu (1815-1883), compositeur d'opéras comiques. L'ombre de son pére, Etudes Normandes. (1984), No. 2, S. 43-56.
• Pierre-Albert Castanet: L'apothéose de Boïeldieu ou les hommages posthumes de 1834, Etudes Normandes. (1984), No. 2, S. 21-28.
• Georges Favre: Deux lettres d'Adrien Boïeldieu, Etudes Normandes. (1984), No. 2, S. 17-19.
• Georges Favre: Boïeldieu, 1a vie., Réimpr. en facs. de l'éd. de Paris, 1944, Genève: Slatkine Reprints 1977. VIII, 340 S.
• Georges Favre: Quelques lettres inedites de Boïeldieu, La Revue Musicale 19, 1-10; 103-12.
• Georges Favre: Boïeldieu, la vie et son œuvre, 1944/1945
• Françoise Lesure, Marie-Noëlle Collette, Joël-Marie Fauquet, Adélaïde de Place, Anne Randier, Nicole Wild: La musique à Paris en 1830-1831, Paris: Bibliotheque Nationale, 1983, 418 p., ISBN 2-7177-1656-4
• Christian Doumet, Claude Pincet: Les musiciens français (Reliure inconnue), Rennes: Editions Ouest-France (1 février 1982), 438 p., ISBN 978-2-85882-420-5
• Sergio Martinotti: L'arpa di Boieldieu, Chigiana. 14 (1981), S. 243-253.
• Sergio Martinotti: Bojeldieu e Mehul : echi classici e avvisaglie romantiche nel primo Ottocento strumentale francese, Chigiana. 13 (1979), S. 9-101.
• Brigitte Labat-Poussin, Jean Favier: Personnels des Théâtres (Table), in: Archives du Théâtre national de l'Opéra. (AJ13 1 à 1466), Inventaire, Paris: Archives Nationales, 1977, 677 p.
• Karin Huber: François-Adrien Boïeldieu : 1775-1975 Berlin: Dt. Bibljothekzverb., Arbeitsstelle fur d. Bibliothekswesen 1975. 48 S.
• Jacqueline Bellas: La Grande misère d'un musicien français, une lettre oubliée de François-Adrien Boildieu, Annales de la Faculte des Lettres de Toulouse. 11 (1962) fasc. 1, S. 5-21.

Het eerste deel van het harpconcert in C groot wordt in de Efteling gebruikt voor de attractie Gondoletta.

Zie de categorie François Adrien Boieldieu van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.