Wingene

In de wereld van vandaag is Wingene een onderwerp van algemeen belang geworden voor een grote verscheidenheid aan mensen. Van experts in het veld tot degenen die gewoon op de hoogte willen blijven van de nieuwste trends: Wingene heeft de aandacht van velen getrokken. Met zijn impact op de samenleving en verschillende aspecten van het dagelijks leven valt niet te ontkennen dat Wingene vandaag de dag een belangrijk gespreksonderwerp is. Of het nu vanwege zijn historische relevantie, zijn invloed op de populaire cultuur of zijn belang op academisch gebied is, Wingene is een onderwerp dat interesse en debat blijft genereren. In dit artikel zullen we de betekenis van Wingene en de impact ervan op verschillende gebieden grondig onderzoeken, waardoor een overzicht wordt geboden waarmee lezers het belang en de relevantie ervan in de hedendaagse wereld beter kunnen begrijpen.

Wingene
Gemeente in België Vlag van België
Wingene (België)
Wingene
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Tielt
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		99,16 km² (2023)
83,57%
8,37%
8,06%
Coördinaten 51°3'NB, 3°16'OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid 		20.645 (01/01/2024)
50,29%
49,71%
208,2 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder 		(01/01/2024)
19,16%
60,26%
20,59%
Buitenlanders 4,77% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Lieven Huys (CD&V)
Bestuur CD&V wzr-rkd
Zetels
CD&V wzr-rkd
N-VA Respect Burg-BL 		27
19
8
Economie
Gemiddeld inkomen onbekend euro/inw. (2022)
Werkloosheids­graad onbekend% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8750
8750
8755 		Deelgemeente
Wingene
Zwevezele
Ruiselede
Zonenummer 051
NIS-code 37021
Politiezone Regio Tielt
Hulpverlenings­zone Midwest
Website www.wingene.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Tielt
in de provincie West-Vlaanderen
Foto's
Het gemeentehuis van Wingene
Het gemeentehuis van Wingene
Portaal  Portaalicoon   België

Wingene is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt sinds de fusie met Ruiselede op 1 januari 2025, ruim 20.000 inwoners. De inwoners worden Wingenaars genoemd en hun dialect is het Wingens, een variant van het West-Vlaams.

De gemeente staat bekend om haar varkensfokkerijen en andere landbouwactiviteiten. Grasland, landbouwgrond, boomkwekerijen en tuinbouw nemen het meeste oppervlakte in. Ook rundvee, varkens en pluimvee zijn in grote mate aanwezig in Wingene.

Geschiedenis

Middeleeuwen en vroegmoderne tijd

De oudste vermelding van de plaats dateert uit het jaar 847, toen Karel de Kale de schenking van de villa Wenghinas aan de Sint-Amandsabdij van Elnon bekrachtigde. Het toponiem Svevensala wordt reeds vermeld in 1117. Net als Wingene zou Zwevezele in de Merovingische en Karolingische tijd tot de eigendommen van de voormelde Sint-Amandsabdij behoord hebben.

Als voornaamste geslachten die als heren van Wingene optraden zijn er onder andere het geslacht Grammez en van Haveskercke. Andere belangrijke heerlijkheden waren enerzijds Poelvoorde, in het bezit van de families Bladelin en Adornes, en anderzijds Wildenburg meer dan twee eeuwen in het bezit van de familie Wyts.

Moderne tijd

De eerste vastgestelde besmetting van de varkenspestuitbraak in België in 1990 vond plaats te Wingene, waardoor de plaats toen in de nationale en internationale media kwam.[1]

In 2012 was er de verdwijning en moord op Stijn Saelens, die met zijn gezin het kasteel Carpentier (of Sint-Pietersgoed) op het Sint-Pietersveld bewoonde.

Kernen

De gemeente Wingene bestaat naast Wingene-centrum nog uit deelgemeenten Zwevezele en Ruiselede . In het landelijk gebied rond Wingene liggen nog de twee kleine dorpjes en de parochies Sint-Jan (III) en Wildenburg (IV). Iets ten noordwesten van het centrum van Wingene ligt het landelijk gehucht Sint-Elooi, dat een eigen wijkkapel heeft binnen de Sint-Amandusparochie van Wingene-centrum. Net ten oosten van Zwevezele ligt het gehucht Hille (V), dat vergroeid raakt met de dorpskern van Zwevezele.

Verder liggen op het grondgebied van de gemeente nog kleinere gehucht en wijken zoals Beer-Poelvoorde, de Haze, de Hekke, de Lammersdam, de Ondank, Peerstalle, de Platte Beurze, 't Raakske, Scheewege in Wingene en de Rik in Zwevezele. Op het grondgebied van Ruiselede bevinden zich de dorpskernen van Doomkerke en Kruiskerke.

# Naam Opp.
(km²)[2]		 Inwoners
(2020)[2]		 Inwoners
per km²		 NIS-code
1 Wingene (I) 45,47 8 436 186 37018A
2 Zwevezele (II) 23,07 5 986 259 37018B
3 Ruiselede (d) 30,62 5 368 175 37012

De gemeente Wingene grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:

Wingene, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Wingene voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • De oude 18de-eeuwse Sint-Amanduskerk van Wingene werd halfweg de 19de eeuw met 18 meter verlengd. De toren met beiaard werd in 1918 door terugtrekkende Duitsers vernield. De predikstoel dateert van 1738 en de communiebank is het werk van Pieter Van Walleghem (1731) en dom Dalcy (1768). Van Walleghem maakte ook het koorgestoelte en dom Dalcy de rococobiechtstoelen.
  • De Sint-Joriskerk op Wildenburg, voorheen gebouwd als kapel door familie van der Bruggen, werd tot parochiekerk verheven in 1897.
  • In 1937 werd op het Wingens veld, nu parochie Sint-Jan, een moderne bakstenen kerk gebouwd. Deze Sint-Jan Baptistkerk werd gerestaureerd in 2010-2011.
  • 't Hof van Wingene, een kasteel
  • Het nieuwe gemeentehuis dateert van 1984.
  • Op de grens met Ruiselede bevindt zich het natuurgebied De Gulke Putten. Dit zijn heiderelicten waarin zich een zendstation bevindt, dat nu behoort tot de 'Radio Maritieme Diensten Ruiselede'. Deze dienst, toen ook Radiozendstation Belradio genoemd, ging in 1927 van start en voorzag toen reeds in een verbinding tussen Brussel en New York. Het station kreeg ten onrechte de naam 'Radio Ruiselede', want het hoofdgebouw en bijna alle zendmasten stonden op grondgebied Wingene.
  • Net op de grens met de gemeenten Ruiselede en Aalter (Maria-Aalter), nabij het Radiozendstation en het natuurgebied De Gulke Putten staat de Koortsveldkapel, reeds vermeld halfweg de 18de eeuw. Hier vindt men ook Kasteel Carpentier.
  • Wingene heeft verschillende kastelen met mooie landschappen en uitgestrekte bossen in het 'Landschapspark Bulskampveld'. De Munkebossen zijn gelegen rond Kasteel Munkegoed, een verbouwing van de voormalige abdijhoeve van Ter Duinen, voorts Kasteel Lakenbossen, Kasteel Raepenburg en het landgoed Zorgvliet, in het grensgebied van Ruddervoorde, Zwevezele en Wingene. Samen met het Lakebos vormden de Munkebossen eertijds een aaneengesloten boscomplex. Tussen Beernem en Wingene liggen de Blauwhuisbossen (met het 16de-eeuwse Blauwhuis en omringend park) en de Wildenburgse bossen, ca. 350 ha,. De Vagevuurbossen liggen ook deels in Wingene.

Natuur en landschap

Wingene ligt in het overgangsgebied van Zandig Vlaanderen in het noorden en Zandlemig Vlaanderen (Plateau van Tielt) in het zuiden. De hoogte bedraagt 15-39 meter. De belangrijkste waterloop is de Ringbeek die oostelijk van de dorpskom in noordelijke richting stroomt. Het landschap is licht heuvelachtig. Natuurgebieden zijn: Munkebossen, De Gulke Putten, Bulskampveld, Blauwhuisbossen en Vagevuurbossen.

Demografische ontwikkeling

Demografische evolutie voor de fusie

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
  • 1920: Afsplitsing van Hertsberge in 1919

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[3] Evolutie: 1992=index 100
1992 11.988 100,0
1993 12.072 100,7
1994 12.121 101,1
1995 12.197 101,7
1996 12.288 102,5
1997 12.321 102,8
1998 12.381 103,3
1999 12.420 103,6
2000 12.517 104,4
2001 12.647 105,5
2002 12.738 106,3
2003 12.790 106,7
2004 12.896 107,6
2005 13.032 108,7
2006 13.136 109,6
2007 13.328 111,2
2008 13.460 112,3
2009 13.552 113,0
2010 13.688 114,2
2011 13.892 115,9
2012 13.949 116,4
2013 14.036 117,1
2014 14.134 117,9
2015 14.179 118,3
2016 14.209 118,5
2017 14.158 118,1
2018 14.243 118,8
2019 14.263 119,0
2020 14.429 120,4
2021 14.699 122,6
2022 14.852 123,9
2023 15.039 125,5
2024 15.161 126,5

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente ontstaan op 1 januari 2025

Deze evolutie is gemaakt op basis van de historische gegevens die betrekking hebben op de twee gemeenten, inclusief hun deelgemeenten, die samen de nieuwe fusiegemeente vormen vanaf 1 januari 2025.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[3] Evolutie: 1992=index 100
1992 16.940 100,0
1993 17.076 100,8
1994 17.151 101,2
1995 17.252 101,8
1996 17.404 102,7
1997 17.425 102,9
1998 17.466 103,1
1999 17.496 103,3
2000 17.565 103,7
2001 17.659 104,2
2002 17.768 104,9
2003 17.854 105,4
2004 17.991 106,2
2005 18.129 107,0
2006 18.249 107,7
2007 18.467 109,0
2008 18.585 109,7
2009 18.688 110,3
2010 18.865 111,4
2011 19.093 112,7
2012 19.123 112,9
2013 19.280 113,8
2014 19.387 114,4
2015 19.442 114,8
2016 19.572 115,5
2017 19.553 115,4
2018 19.630 115,9
2019 19.621 115,8
2020 19.797 116,9
2021 20.078 118,5
2022 20.296 119,8
2023 20.543 121,3
2024 20.645 121,9

Politiek

Structuur

Wingene Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen Tielt Wingene
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegen­woordigers		 Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Roeselare-Tielt Tielt Ruiselede Wingene
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Burgemeesters

Tijdspanne Burgemeester[4]
1800 - 1806 Joannes-Baptist Denecker
1806 -1830 Jacobus Joannes Clauwaert (°1763 +1839) [5] Notaris te Wingene van 1788-1834
1831 - 1844 Joannes-Baptist Sengier (°1784 +1845) Notaris
1845 - 1845 Casimir Gyselinck (°1787 +1865) Koopman - waarnemend burgemeester
1846 - 1848 Ivo Slock (°1804 +1870) Geneesheer te Wingene vanaf 1837
1848 -1860 Francis Fraeyman (°1782 +1861) Landbouwer
1860 -1869 Charles Vandenbrande
1870 - 1870 Ivo Slock (°1804 +1870) Geneesheer - waarnemend burgemeester
1871-1875 Charles van der Bruggen (°1845 +1875) In 1875 door wildstropers vermoord
1875-1878 Louis De Brabander
1879 -1885 Charles Louis Vanwalleghem
1885-1895 Maurice Van der Bruggen (°1852 +1919) Provincieraadslid, senator en minister van Landbouw
1895 - 1925 Ferdinand Van der Bruggen (°1869 +1925) Doctor in de rechten, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Gent
1925 -1938 Victor Verkest
1938 - 1941 Henri Vandenbrande
1941 - 1942 Frans Lefèvre
1942 - 1944 Maurice Vandewalle
1944 - 1964 Rudolf Coucke
1964 - 1968 Walter Schautteet
1968 - 1989 Willy Persyn (VU)
1989 - 2021 Hendrik Verkest (CVP / CD&V)
2021 - heden Lieven Huys (CD&V)

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel 10-10-1976[6] 10-10-1982[6] 9-10-1988[6] 9-10-1994[6] 8-10-2000[6] 8-10-2006[7] 14-10-2012[8] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 23 % 23 % 23 % 21 % 23 % 23 % 23 % 23 % 27
CVP1/ CD&V2/ CD&V WZR-RKD3 43,551 10 45,151 10 43,11 10 56,231 13 67,691 16 60,482 16 58,762 15 68,422 17 67,03 19
GB761/ GB2/ STEMB/ STEM21C/ BurgerbelangenD/ N-VA3/ N-VA Respect BurgerbelangenE 53,751 13 54,852 13 52,192 13 28,282 6 32,31B 7 15,87C 3 35,92D 8 12,643 2 33,0E 8
SP1/ STEMB/ STEM21C/ BurgerbelangenD 2,71 0 - - - 18,94D 4
Vldplus1/ BurgerbelangenD - - - - - 14,331 3
Vlaams Belang - - - - - 9,32 1 5,32 0 - -
Volksbelangen - - 4,7 0 15,49 2 - - - - -
Totaal stemmen 8856 8963 9107 9221 9422 10015 10369 10664 10787
Opkomst % 97,36 96,7 95,48 96,74 94,76 95,7 67,4
Blanco en ongeldig % 2,11 3,73 3,14 3,94 5,38 3,88 4,08 4,74 1,9

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen bij elke verkiezing opkwamen.
De vetgedrukte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid. De grootste partij is in kleur.
Vanaf 2024 wordt ook in Ruiselede voor de gemeenteraad van Wingene gestemd. Voor de verkiezingsresultaten van Ruiselede voor de gemeentefusie, zie de pagina Ruiselede.

Evenementen

Moment Evenement
Eerste zondag van mei Sint-Marcouommegang, kleine kermis
Zondag volgend op het feest van Sint-Jan (24 juni) kermis Sint-Jan
Tweede zaterdag van juli Dwars door Wingene
Laatste zondag van augustus de driejaarlijkse Brueghelstoet
Eerste weekend van september grote kermis
Tweede zondag van oktober kermis Sint-Jan
Eerste zaterdag voor Kerstmis Live Historie

Bekende personen uit Wingene

Guido Gezelle en Wingene

Het feit dat zijn moeder uit Wingene afkomstig was, heeft gemaakt dat Guido Gezelle een bijzondere band had met deze gemeente en met zijn familieleden langs moederszijde.

Hij heeft over haar verschillende gedichten geschreven, waaronder Moederken (1891). Over haar geboortehuis, het Walleken, heeft hij het gedicht Terug geschreven in 1897, een paar jaar voor zijn dood.

Wingene heeft de herinnering aan Monica De Vriese en aan haar beroemde zoon bestendigd door het plaatsen op 11 juli 1930 van een bronzen gedenkplaat in de zuidermuur van de Sint-Amandskerk, een werk van beeldhouwer Jules Lagae. De vermelding luidt, boven en onder een buste van de priester-dichter: Hulde van Wingene Aan G. Gezelle en zijn Wingensche Moeder, met daarna de eerste en de laatste strofe uit het gedicht Moederken. Ook in Wingene is er een Guido Gezelleplein en een Guido Gezellestraat.

Nabijgelegen kernen

Zwevezele, Egem, Tielt, Ruiselede, Ruddervoorde, Hertsberge, Wildenburg

Zie de categorie Wingene van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.