Dessel

In de wereld van vandaag is Dessel nog steeds een onderwerp van grote relevantie en discussie. Vanaf het begin tot aan de impact ervan op de hedendaagse samenleving heeft Dessel constante belangstelling gewekt en gemengde meningen opgeroepen. Door de geschiedenis heen is Dessel het voorwerp geweest van studie, reflectie en controverse, en heeft het verschillende aspecten van het dagelijks leven, de cultuur en de politiek beïnvloed. Of het nu vanwege de relevantie ervan op academisch gebied, de impact ervan op de samenleving of het belang ervan in de populaire cultuur is, Dessel blijft een interessant onderwerp voor mensen van alle leeftijden en achtergronden. In dit artikel duiken we in de fascinerende wereld van Dessel en verkennen we de vele facetten ervan, van de oorsprong tot de invloed ervan vandaag de dag.

Dessel
Gemeente in België Vlag van België
Dessel (België)
Dessel
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Arrondissement Turnhout
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		27,45 km² (2023)
71,77%
12,41%
15,82%
Coördinaten 51° 14' NB, 5° 7' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid 		9.892 (01/01/2024)
49,93%
50,07%
360,41 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder 		(01/01/2024)
19,51%
59,56%
20,93%
Buitenlanders 10,58% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Kris Van Dijck (N-VA)
Bestuur N-VA&CD&V
Zetels
N-VA&CD&V
D&W
VB 		21
16
4
1
Economie
Gemiddeld inkomen 21.925 euro/inw. (2022)
Werkloosheids­graad 5,49% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
2480 		Deelgemeente
Witgoor
Zonenummer 014
NIS-code 13006
Politiezone Balen-Dessel-Mol
Hulpverlenings­zone Kempen
Website www.dessel.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Turnhout
in de provincie Antwerpen
Portaal  Portaalicoon   België
Dessel, parochiekerk Sint Niklaas

Dessel is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. Ze behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Arendonk en is een van de Zeven Heerlijkheden.

Geografie

De gemeente ligt in de Kempen, op zo'n 15 km van Turnhout. Ten zuiden loopt het Kanaal Bocholt-Herentals.

Kernen

Naast Dessel-centrum liggen in de gemeente de gehuchten Witgoor, Brasel, en Heide. Dessel telt ruim 9.000 inwoners.

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Retie               
           
     
           
               Mol 

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Dessel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • De Boeretang, een historische hoevesite, waarvan de geschiedenis tot de 13de-14de eeuw teruggaat. De oudste bebouwing zou tot de 16de eeuw teruggaan.
Oud gemeentehuis van Dessel

Natuur en landschap

Dessel ligt in de Kempen, op een hoogte van ongeveer 30 meter. De gegraven waterlopen zijn het Kanaal Bocholt-Herentals in het zuiden, De Gracht in het oosten en het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten parallel daaraan verder naar het oosten. Natuurlijke waterlopen zijn de Witte Nete in het zuiden en de Werbeekse Nete in het noorden. Deze stromen in westelijke richting. In het noordoosten ligt het natuurgebied Het Goor met enkele visvijvers.

Demografie

Demografische ontwikkeling

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[1] Evolutie: 1992=index 100
1992 8.278 100,0
1993 8.330 100,6
1994 8.355 100,9
1995 8.368 101,1
1996 8.367 101,1
1997 8.423 101,8
1998 8.471 102,3
1999 8.533 103,1
2000 8.545 103,2
2001 8.489 102,5
2002 8.555 103,3
2003 8.607 104,0
2004 8.718 105,3
2005 8.747 105,7
2006 8.773 106,0
2007 8.865 107,1
2008 8.931 107,9
2009 9.049 109,3
2010 9.107 110,0
2011 9.177 110,9
2012 9.231 111,5
2013 9.286 112,2
2014 9.350 112,9
2015 9.400 113,6
2016 9.420 113,8
2017 9.527 115,1
2018 9.540 115,2
2019 9.598 115,9
2020 9.605 116,0
2021 9.659 116,7
2022 9.686 117,0
2023 9.805 118,4
2024 9.892 119,5

Politiek

Structuur

De gemeente Dessel ligt in het kieskanton Arendonk en het provinciedistrict Turnhout. Deze maken deel uit van het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en de kieskring Antwerpen.

Dessel Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen Turnhout Dessel
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers		 Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Turnhout Arendonk Dessel
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis

Lijst van burgemeesters

Periode Burgemeester
1800 - 1811 Arnold Smolders
1811 - 1833 Jan Baptist Raeymaeckers
1834 - 1842 Petrus Van Hove[2]
1843 - 1856 Jan Baptist Smeyers
1857 - 1876 Jan Baptist Raeymaeckers
1876 - 1887 Jozef Lambert Raeymaeckers
1887 - 1908 Joannes Baptista Van Campfort
1908 - 1921 Auguste Staes[3]
1921 - 1933 Jan Van Campfort
1933 - 1941 Alfons Smet
1941 - 1944 Hendrik Gilissen (VNV, oorlogsburgemeester)
1944 - 1946 Alfons Claes (waarnemend burgemeester)
1946 - 1959 Frans Peeters (CVP)
1959 - 1976 Jozef Van Hout[4] (CVP)
1977 - 1982 Jos Dausy (CVP)
1983 - 1988 Hugo Draulans[5] (VU)
1989 - 1994 Marc Blancquaert[6] (DESSEL)
1995 - 2000 Kris Van Dijck (VU)
2001 - 2006 Michel Meeus (CD&V)
2007 - heden Kris Van Dijck (N-VA)

Legislatuur 1983 - 1988

De SP en de PVV trokken samen naar de kiezer onder de lijst DESSEL, grondleggers van deze krachtenbundeling waren Armand Melis, Marc Deckx en Nand Gijs. VU en CVP vormden samen een meerderheid met 13 op 19 zetels. Burgemeester werd Hugo Draulans (VU).

Legislatuur 2007 - 2012

De kartellijst D'82 (sp.a en VLD), een verwijzing naar de verkiezingen van 1982 waarin beide partijen voor de eerste maal de krachten bundelden.[7] was de verliezer van de verkiezingen. Ze zag haar stemmenaantal afnemen met 7,16%, of 2 raadsleden minder. Na de verkiezingen, in maart 2007, kwam het tot een breuk tussen beide partijen en gingen ze beiden op eigen krachten verder.[8] Winnaar van de verkiezingen was nieuwkomer N-VA. De partij behaalde een absolute meerderheid met 51,24%, goed voor 11 raadsleden. De partij boekte zo een winst van 11,88% ten overstaan van het resultaat van de Volksunie bij de verkiezingen van 2000. De CD&V ten slotte kon meer kiezers overtuigen dan bij de vorige verkiezingen (+1,72%), maar zag toch een zetel in de gemeenteraad verloren gaan. Burgemeester werd Kris Van Dijck (N-VA).[9]

Legislatuur 2013 - 2018

Open VLD trok deze verkiezingen samen met een aantal onafhankelijke kandidaten naar de stembus onder de naam Dessel & Witgoor (D&W).[10] Burgemeester is Kris Van Dijck van de N-VA. Deze partij heeft de meerderheid met 13 op 21 zetels.

Legislatuur 2019 - 2024

Voor de derde keer op rij behaalde N-VA een absolute meerderheid met 11 op 21 zetels. Kris Van Dijck blijft burgemeester.

Legislatuur 2024 - 2030

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2024 trok N-VA in kartel met CD&V naar de stembus. De lijst behaalde een absolute meerderheid van 16 op 21 zetels. Kris Van Dijck (N-VA) bleef burgemeester.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel 10-10-1976[11] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[12] 14-10-2012[13] 14-10-2018[14] 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 21 % 21 % 21
VU1/ VU&ID2/ N-VA3/ N-VA&CD&VD 30,341 6 35,321 7 28,051 5 25,851 5 39,362 8 51,243 11 53,383 13 51,53 11 66,4D 16
CVP1/ CD&V2/ N-VA&CD&VD 46,581 10 31,881 6 31,981 6 33,481 7 27,881 6 29,602 5 22,412 5 16,72 3
SP1 / DESSELA / D'82B / samen-sp.a2 / D&WC 16,881 3 32,8A 6 39,96A 8 36,64A 7 26,32B 5 19,16B 3 10,742 1 31,8C 7 23,2C 4
V.B.L.1 / DESSELA / D'82B / D&WC 6,191 0 13,47C 2
Vlaams Belang - - - - - - - - 10,5 1
Anderen(*) - - - 4,04 0 6,44 0 - - - -
Totaal stemmen 5146 5599 5983 6149 6288 6597 6727 6874 4651
Opkomst % 97,57 96,42 94,9 96,59 95,11 95,9 64,1
Blanco en ongeldig % 4 5,7 5,15 5,37 6,84 5,52 3,34 4,1 1,1

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt
(*) 1994: Vlaams Blok (4,04%) / 2000: BD (6,44%)

Cultuur

Streekproducten

Vroeger werd er door Brouwerij Campina het pilsbier Golding Campina gebrouwen in Dessel. Het bier wordt momenteel nog gebrouwen door Alken-Maes en is enkel nog op vaten te verkrijgen. De gebouwen zijn opgekocht door de gemeente en omgevormd tot administratief centrum 'De Plaetse'.

Televisieserie

In Dessel is er ook de televisieserie Van vlees en bloed opgenomen. Deze serie werd een enorm succes op de Belgische televisie.

Evenementen

Dessel is vooral bekend vanwege het jaarlijkse metalfestival, Graspop Metal Meeting. Het meerdaagse festival wordt bezocht door tienduizenden metalheads uit binnen- en buitenland.

  • Heksenproces: In 1950 vond in Dessel het laatste heksenproces in België plaats. Zij het dat niemand aangeklaagd werd voor hekserij. Dorpelingen beschuldigden Maria Minnen zwarte magie te bedrijven. De vrouw stapte zelf naar de rechtbank met een aanklacht wegens laster en eerroof jegens haar buurvrouw, de kerkmeester en haar tante. De drie werden veroordeeld door de rechtbank van Arendonk op 23 juni 1950 tot geldboetes en een schadevergoeding.

Economie

Dessel is vooral gekend door de nucleaire industrie, zoals Belgoprocess, FBFC en Belgonucleaire. Daarnaast is er ook andere bedrijvigheid zoals zandwinning (Sibelco), putboringen en wegenbouw.

Sport

Bekende Desselaars

Geboren in Dessel

Wonen(de) te Dessel

Zie ook

Nabijgelegen kernen

Retie, Witgoor, Donk

Zie de categorie Dessel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.